Коми муын медваж уджалысь манастыръясысь ӧти.
Трӧича да Степан нима Уллянаса манастыр
Трӧича да Степан нима Уллянаса манастыр – роч православнӧй вичколӧн Сыктывкарса епархияын мужичӧйяслӧн православнӧй манастыр. Сійӧ сулалӧ Коми республикалӧн Кулӧмдін районса Улляна сиктын да лоӧ Коми муын медваж уджалысь манастыръясысь ӧтиӧн.
Манастырлы подув пуктӧм
Предание серти, 1385 воӧ манастырсӧ восьтіс вежа Перымса Степан сы могысь, медым паськӧдны Вылыс Эжваын христианство. Улляна – эжвайывса зыряна комилӧн сказаниеясса героиня, пыртлӧм ныв, коді неважӧн на вуджис христианство эскӧмӧ да сулаліс Перымса Степан дор. Сійӧс гусяліс Печораысь Кыска тун, коді муніс Степанлы паныд. Улляна выль эскӧмсӧ вежны эз кӧсйы, шыбитчис Эжва юӧ да пӧдіс. Предание серти, Улляналӧн кувсян местаын Перымса Степан кыпӧдіс Трӧича да Степан нима Уллянаса манастыр. Збыльвылас, манастырсӧ кыпӧдӧма сёрджык, а нимсӧ сылы сетісны Улляна сикт серти. Улляналӧн пӧдтысьӧм йылысь сюжет пыр тыдалӧ сюжет, кӧні ныв эз кӧсйы вежны эскӧмсӧ да виис асьсӧ.
Манастырлӧн история
1667 воын москваса священник Феодор Тюрнин выльысь восьтіс Уллянаын Спасскӧй пустынь, кыпӧдіс медводдза пу вичко. Филаретлӧн (Тюрнин) кувсьӧм бӧрын пустыньыс дугдіс уджавны, но колисны вичкояс, кӧні служитісны Феодор Тюрнинлысь уджсӧ водзӧ нуӧдысьяс.
1860 воын манастырсӧ выльысь восьтісны да сетісны сылы Трӧича да Степан ним. Коми муын тайӧ вӧлі мужичӧйяслӧн дзик ӧти манастыр. Манастырыс кыпӧдчис 1866 воын, кор татчӧ локтісны Соловецкӧй манастырысь монахъяс да иеромонах Матфей, коді лоис тані настоятельӧн.
1869-1875 воясын архитектор А.И. Иваницкийлӧн проектъяс серти кыпӧдӧма кык судтаа Вежа Трӧича собор. Вылыс судтаын сулаліс вежа Лов дорйысь Трӧичалӧн ыргӧн престол. Ӧбразъяссӧ гижис серпасасьысь В.М. Пешехонов. 1872-1878 воясӧ тані жӧ кыпӧдісны 60 метра судтаа кӧлӧкӧльня. 1877–1879 воясӧ манастырсӧ потшисны из стенмӧн, нёль пельӧсас кыпӧдісны башня, вӧчисны вевта галерея. 1886 воын кыпӧдісны шойна бердын изйысь вичко. Сійӧс сиисны Вежа Ен Мамлы. Вичко дорын кыпӧдӧма изйысь часовня.
Сӧветскӧй власьт воясӧ Уллянаса манастырсӧ пӧдлавлісны, сэтысь эмбурсӧ нуалісны, уна монахӧс репрессируйтісны.
Вежа Трӧича соборыс ставнас киссьӧма, кызвын овмӧс нуӧдан стрӧйбаыс шогмытӧмӧсь. Уллянаса манастырысь предметъяссӧ видзисны Коми республикаса национальнӧй музейын.
Трӧича да Степан нима Уллянаса манастырлӧн выль олӧмыс воссис 1994 воын, кор сійӧс сетісны Роч православнӧй вичколы.
ВИДЗӦДНЫ ТУРЪЯССӦ